برداشت ما از شبکه‌های اجتماعی در ایران
يكشنبه, ۱۱ آبان ۱۳۹۳، ۱۰:۳۴ ب.ظ
شاید یکی دو سال پیش بود که تبلیغات سایت فیس‌نما رو دیدم؛ البته چون زود می‌گذره شاید این زمان بیشتر باشه، اما من فکر می‌کنم که نباید بیشتر باشه؛ به‌هر حال اون موقع من زیاد این سایت رو جدی نگرفتم و فکر کردم که یک کپی‌کاری از فیس‌بوک است.
چند روز پیش بود که داشتم سر یک کلاس، ۱۰۰سایت برتر ایران را در الکسا نشان می‌دادم که با کمال تعجب دیدم که فیس‌نما جزو ۱۰سایت برتر ایرانی ایران است و از اون هم بهتر رتبهٔ ششم را در بین سایت‌های ایرانی ایران دارد (سایت‌های خارجی مثل گوگل و یاهو را حساب نکردم).
با دیدن این رتبه خیلی برام جالب شد که برم و اون رو ببینم. خب وارد فیس‌نما شدم.
با کمال تعجب دیدم که خیر این سایت اصلاً شبیه فیس‌بوک نیست بلکه خیلی شبیه کلوب.کام است. که این کلوب.کام هم خودش درحال‌حاضر رتبهٔ ۲۲ را دارد (با احتساب سایت‌های خارجی). در اینجا قصد ندارم که کلوب رو با فیس‌نما مقایسه کنم، اما برام این نکته خیلی جالب بود که رویکرد فیس‌نما هم کاملاً شبیه کلوب است.
علت این جالبی هم اینه که اساساً نه کلوب و نه فیس‌نما با مفهوم ذاتی شبکهٔ اجتماعی‌ای مثل فیس‌بوک هیچ قرابتی ندارند. این دو سایت بیشتر از یک شبکهٔ اجتماعی به یک چت‌روم (اتاق گفتگوی) بزرگ نظیر چت‌روم‌های یاهو شبیه است. به‌درد یک‌سری آدمی می‌خورد که دوست دارند سوای زندگی واقعی‌شان یک‌سری روابط مبهم در دنیای مجازی داشته باشند.
این دقیقاً چیزی است که فیس‌بوک نیست. شما در صفحهٔ اول فیس‌بوک، هیچ فهرستی از آخرین افراد برخط (آنلاین) نمی‌بینید. همین‌طور قابلیت «ورود پنهان» که در فیس‌نما یک انتخاب (آپشن) پولی است، آنجا یک موضوع مربوط به حوزه شخصی (Privacy) است. در فیس‌بوک مانند فیس‌نما امکان جستجوی با آن‌همه امکانات برای یک‌سری افراد خاص وجود ندارد؛ درواقع این قابلیت در فیس‌نما که خیلی هم به روحیهٔ مراجعین آن می‌خورد، بیشتر در سایت‌های همسریابی در کشورهای غربی قابل مشاهده است.
بنابراین به‌نظرم می‌رسد که کلاً فهم ما از شبکه‌های اجتماعی و هدف از آنها برای ما هنوز شکل نگرفته است. درحال‌حاضر، شاید وایبر خیلی اجتماعی‌تر از شبکه‌ای مثل فیس‌نما باشد. هدف از شبکه‌های اجتماعی‌ای نظیر فیس‌بوک، در ارتباط بودن با شبکهٔ دوستان واقعی است که به‌علت مشغله‌های زندگی مدرن، امکان تماس حضوری با آنها را از دست داده‌ایم. در واقع شبکه‌های اجتماعی‌ای نظیر فیس‌بوک امکان صله‌رحم را به‌صورت مجازی برای ما محقق می‌کنند؛ در حالی‌که سایت‌های ایرانی‌ای نظیر کلوب.کام و فیس‌نما بیشتر سایت‌های دوست‌یابی هستند.
اینجاست که احساس می‌شود که جای یک شبکهٔ اجتماعی واقعی در ایران واقعاً خالی است. شبکه‌ای که قابلیت در تماس بودن دوستان و آشنایان را فراهم نموده و آنها را از احوال هم خبردار کند، بدون این‌که این اجازه را به افراد دیگر بدهد که از طریق جستجو، به‌حوزهٔ شخصی این افراد بی‌اجازه وارد شوند.
چند روز پیش بود که داشتم سر یک کلاس، ۱۰۰سایت برتر ایران را در الکسا نشان می‌دادم که با کمال تعجب دیدم که فیس‌نما جزو ۱۰سایت برتر ایرانی ایران است و از اون هم بهتر رتبهٔ ششم را در بین سایت‌های ایرانی ایران دارد (سایت‌های خارجی مثل گوگل و یاهو را حساب نکردم).
با دیدن این رتبه خیلی برام جالب شد که برم و اون رو ببینم. خب وارد فیس‌نما شدم.
با کمال تعجب دیدم که خیر این سایت اصلاً شبیه فیس‌بوک نیست بلکه خیلی شبیه کلوب.کام است. که این کلوب.کام هم خودش درحال‌حاضر رتبهٔ ۲۲ را دارد (با احتساب سایت‌های خارجی). در اینجا قصد ندارم که کلوب رو با فیس‌نما مقایسه کنم، اما برام این نکته خیلی جالب بود که رویکرد فیس‌نما هم کاملاً شبیه کلوب است.
علت این جالبی هم اینه که اساساً نه کلوب و نه فیس‌نما با مفهوم ذاتی شبکهٔ اجتماعی‌ای مثل فیس‌بوک هیچ قرابتی ندارند. این دو سایت بیشتر از یک شبکهٔ اجتماعی به یک چت‌روم (اتاق گفتگوی) بزرگ نظیر چت‌روم‌های یاهو شبیه است. به‌درد یک‌سری آدمی می‌خورد که دوست دارند سوای زندگی واقعی‌شان یک‌سری روابط مبهم در دنیای مجازی داشته باشند.
این دقیقاً چیزی است که فیس‌بوک نیست. شما در صفحهٔ اول فیس‌بوک، هیچ فهرستی از آخرین افراد برخط (آنلاین) نمی‌بینید. همین‌طور قابلیت «ورود پنهان» که در فیس‌نما یک انتخاب (آپشن) پولی است، آنجا یک موضوع مربوط به حوزه شخصی (Privacy) است. در فیس‌بوک مانند فیس‌نما امکان جستجوی با آن‌همه امکانات برای یک‌سری افراد خاص وجود ندارد؛ درواقع این قابلیت در فیس‌نما که خیلی هم به روحیهٔ مراجعین آن می‌خورد، بیشتر در سایت‌های همسریابی در کشورهای غربی قابل مشاهده است.
بنابراین به‌نظرم می‌رسد که کلاً فهم ما از شبکه‌های اجتماعی و هدف از آنها برای ما هنوز شکل نگرفته است. درحال‌حاضر، شاید وایبر خیلی اجتماعی‌تر از شبکه‌ای مثل فیس‌نما باشد. هدف از شبکه‌های اجتماعی‌ای نظیر فیس‌بوک، در ارتباط بودن با شبکهٔ دوستان واقعی است که به‌علت مشغله‌های زندگی مدرن، امکان تماس حضوری با آنها را از دست داده‌ایم. در واقع شبکه‌های اجتماعی‌ای نظیر فیس‌بوک امکان صله‌رحم را به‌صورت مجازی برای ما محقق می‌کنند؛ در حالی‌که سایت‌های ایرانی‌ای نظیر کلوب.کام و فیس‌نما بیشتر سایت‌های دوست‌یابی هستند.
اینجاست که احساس می‌شود که جای یک شبکهٔ اجتماعی واقعی در ایران واقعاً خالی است. شبکه‌ای که قابلیت در تماس بودن دوستان و آشنایان را فراهم نموده و آنها را از احوال هم خبردار کند، بدون این‌که این اجازه را به افراد دیگر بدهد که از طریق جستجو، به‌حوزهٔ شخصی این افراد بی‌اجازه وارد شوند.
